Een portretfoto van Björn Canvijn die zit op een bank en glimlacht.

Motivatie en jongeren: hoe ze wél meewerken

Gezondere levenskeuzes maken, betrekken bij onderwijs, een dagprogramma volgen – het motiveren van een cliënt is een belangrijk onderdeel van jouw werk als hulpverlener. De jongere zegt dat hij zich gaat inzetten, maar laat iets anders zien. Of het gaat een tijdje goed, maar dan valt hij of zij weer terug in oud gedrag. Begrijpen we jongeren niet meer of zijn we gestopt jongeren te begrijpen? Björn Canfijn geeft inzicht in waarom het motiveren vaak niet lukt én wat je daarvan kan leren.


Geen verandering

"Met de beste intenties zijn we als hulpverleners soms geneigd om tegen onze cliënten te zeggen wat ze zouden moeten doen. We zeggen bijvoorbeeld dat ze een ongezond gewicht hebben en dat het goed is voor hen om te gaan sporten. Verandering blijft vaak uit. Waarom? Omdat motiveren moet gaan over redenen vinden bij de ander waarom hij of zij wil veranderen. Oftewel, intrinsieke motivatie vinden."

Een portretfoto van Björn Canvijn die zit op een bank en glimlacht.

Verbieden maakt spannend

"Bewust of onbewust leggen we vaak een oordeel neer bij het gedrag van jongeren. Jongeren roken te veel, hun ogen zijn vastgekleefd aan hun beeldscherm en ze zijn allemaal verslaafd aan gamen. Toch is het juist onze generatie die is begonnen met social media, games en roken en nu beweert dat het niet goed voor je is. Jongeren zijn volop aan het ontdekken en experimenteren. Als je iets verbiedt, maakt dit het juist spannend. En is wat jij verbiedt ook echt een probleem voor de jongere zelf? Daar moet het gesprek over gaan."

Een open gesprek

Voordat je begint met het motiveren van jongeren, is het dus goed om in hun belevingswereld te stappen en het gesprek hierover aan te gaan. Hoe sta je erin? Wat brengt het roken jou? Welke nadelen ervaar je zelf? Bespreek mogelijkheden en gevolgen en laat jongeren zelf een keuze maken. Hierdoor zullen zij zelf de consequenties ervaren en hiervan leren.

Vrijheid binnen kaders

Pas als je écht luistert, kun je aansluiten. Als een jongere inderdaad veel nadelen ervaart, kun je als hulpverlener meedenken over wat de ander nodig heeft. Het antwoord zit vaak al in je de jongere zelf. Als hulpverlener hoef je de ander alleen te coachen. De intrinsieke motivatie van de jongere is dan de drijvende kracht achter de verandering.

Een jongere is in gesprek met een hulpverlener

Samengevat

Kies voor een benadering vanuit intrinsieke motivatie. Stap in de belevingswereld van de jongere, voer open gesprekken en vermijd oordelen. Ontdek samen met hun de voordelen van de gewenste verandering of de nadelen als ze geen verandering ondergaan. Laat ze vervolgens zelf een keuze maken en de consequenties ervaren.