Een portretfoto van Rachid Oujamaa

Van in hokjes denken naar bruggen bouwen

Diversiteit op de werkvloer: de ervaring van Rachid Oujamaa

Rachid Oujamaa werkt al zeventien jaar in de gehandicaptenzorg en al ruim één jaar bij Careflex. Tijdens zijn Careflex introductieweek gaf hij één ding aan wat hij minder leuk vindt aan zijn werk: discriminatie op de werkvloer die hij door zijn Marokkaanse afkomst ervaart. Daarom vindt hij het belangrijk om dit aan te kaarten. Niet om vingers te wijzen, maar om het gesprek te openen en bewustzijn te creëren.

Ervaar je wel eens dat collega’s je anders behandelen door jouw afkomst?

“Meestal niet, maar er zijn ook zeker diensten waar collega’s mij anders behandelen of zelfs discrimineren. Misplaatste ‘grappen’, opmerkingen vanuit vooroordelen over Marokkanen of een vijandige houding. Soms zijn het opmerkingen die ‘positief’ zijn ingestoken, zoals “jij bent niet zoals andere Marokkanen”, die zijn ook pijnlijk om te horen.”

“Toen de moeder van een cliënt haar portemonnee kwijt was, werd gegrapt dat ik die wel zou moeten hebben. Ik vroeg meteen of de betreffende collega na de dienst even wilde praten.”

Hoe reageer je erop als je zo'n opmerking krijgt?

“Mensen zijn zich er vaak niet bewust van dat zulke opmerkingen pijn doen. Als ze zien dat ik niet meelach en ik hen vertel dat het me kwetst, bieden ze vaak wel hun excuses aan. Dat is al een eerste stap. Ik vind het belangrijk om te delen dat zulke opmerkingen kwetsend zijn. Natuurlijk zijn er ook mensen die hun mening niet willen veranderen, daar stop ik geen energie in.”

“Ik ben een verbinder. Ik wil mensen ervan bewust maken dat hun opmerkingen racistisch zijn en pijn doen, maar ik wil niemand op hun kop geven. Iedereen kan fouten maken, dat doe ik zelf ook. Mijn doel is om zulke ervaringen bespreekbaar te maken.”

“Situaties waarbij ik ben gediscrimineerd, leg ik vaak voor bij mijn zorgmanager. Het is fijn om een luisterend oor te hebben. Iemand die de pijn begrijpt, maar ook met je meedenkt over hoe je jouw gevoel kan delen met een collega en een dialoog kan starten.”

Een portretfoto van Begeleider Rachid

Hoe speel je zelf een rol in de bewustwording van anderen?

“Ik ga vaak het gesprek met collega’s aan. Niet alleen als de opmerking naar mij wordt gericht, maar ook naar een groep. Een voorbeeld is dat iets een Marokkaans buurthuis werd genoemd. Dan vraag ik waarom dit zo benoemd wordt, het is toch een Nederlandse instelling? Of wanneer er iets gezegd wordt over alle Marokkanen, probeer ik mensen bewust te maken dat we mensen niet in een hokje moeten plaatsen. Als Mohammed jou pijn heeft gedaan, heeft hij dit als individu gedaan. Niet als groep. Dat doe ik overigens voor alle culturen, discriminatie is universeel en zie je overal. Zo worden er bijvoorbeeld ook seksistische opmerkingen naar vrouwen gemaakt. Dat is ook niet oké.”

“Ik vind het vooral belangrijk dat er een dialoog ontstaat, geen discussie. Vaak zie ik na zo'n gesprek dat een ander echt tot denken is gezet. Dat is mooi om te zien.”

Tot slot, wat wil je andere mensen meegeven?

“Ik ben me ervan bewust dat het onderwerp zwaarbeladen is. Ik heb ook geen intentie om anderen te veroordelen. Iedereen maakt fouten. Ik wil vooral meegeven dat we zulke situaties bespreekbaar moeten maken, zodat iedereen zich thuis kan voelen en zichzelf kan zijn.”